نیکوتین یک عامل ایجاد سرخوشی است و علایم محرومیت آن شامل تحریک پذیری ، کاهش تمرکز ، اختلالات شناختی ، اضطراب و افزایش وزن می باشد . فرایند فارماکولوژیک و رفتاری اعتیاد به سیگار مانند سایر مواد اعتیاد آور همچون هروئین و کوکائین می باشد. عوامل محیطی و فشارهای اجتماعی در شروع استعمال دخانیات ، الگوی مصرف مجدد آن نقش مهمی دارند. مشکل اعتیاد به سیگار و نیکوتین کاملا جدی است چرا که علایم وابستگی می تواند به سرعت ایجاد شود. این آگاهی عمومی وجود دارد که سیگار کشیدن برای سلامت مضر بوده و ریسک ابتلا به بیماری قلبی، سرطان، بیماری ریوی و سکته مغزی را افزایش می دهد. طبق اعلام موسسه ملی سلامت آمریکا National Institutes of Health یا NIH، سیگار کشیدن موجب بروز مشکلات متعدد سلامت در بین زنان می شود. آگاه شدن درباره اثرات منفی سیگار بر سلامتی و افزایش محدودیت ها، سیگار کشیدن را در کشورهای پیشرفته به میزان ثابتی کاسته است. در حالی که سیگار کشیدن و مصرف سایر انواع توتون در کشورهای توسعه یافته در حال کاهش میباشد، در کشورهای در حال توسعه، این میزان رو به افزایش است. همچنین سیگار کشیدن در میان افراد دارای سطح تحصیلات و درآمد پائین تر در حال افزایش می باشد.
در اینجا با برخی از مضرات سیگار کشیدتن بیشتر آشنا شویم :
اثرات ریوی : بطور مشخص سیگاریها امکان بیشتری جهت ابتلا به سرطان ریه دارند ،بطوریکه ۹۰-۸۵ درصد تمام موارد سرطان ریه بعلت سیگار می باشد. احتمال ابتلا سیگاریها به سرطان ریه در مقایسه با افراد غیر سیگاری ۳۰-۲۰ برابر بیشتر است. سیگار منجر به یک طیف وسیعی از اختلالات ریوی شامل آمفیزم و برونشیت مزمن که با التهاب، انسداد و تخریب مجاری هوا همراه است، میگردد.
پوکی استخوان : منواکسید کربن یکی از اصلیترین گازهای سمی در خروجی اگزوز اتومبیل و دود سیگار میباشد، میل ترکیبی این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن میباشد. این گاز باعث کاهش قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفهای تا ١۵ درصد میگردد. استخوانهای افراد سیگاری تراکم خود را از دست داده و به راحتی میشکند، همینطور زمان التیام یافتن و جوش خوردن آنها پس از شکستگی تا ٨٠ درصد زیادتر میگردد.
اثرات قلبی : استعمال دخانیات به طور واضحی منجر به ایجاد بیماری عروق قلب ( انسداد و تنگی عروق تغذیه کننده قلب) می گردد که این مسئله منجر به علایم قلبی همچون درد قفسه سینه ، تنگی نفس ، حمله قلبی ، بستری ، ناتوانی و مرگ می شود . خطر ایجاد بیمارهای عروقی قلب در اثر استفاده از سیگار در مردان ۳ برابر و در زنان تا ۶ برابر افزایش می یابد. خطر ایجاد این بیماریها اغلب به وسیله افراد سیگاری مورد توجه قرار نمی گیرد. استعمال دخانیات همچنین یک فاکتور خطر مستقل برای نارسایی احتقانی قلب که در آن قلب توانایی خود را برای تامین جریان خون مورد نیاز بدن از دست می دهد ، محسوب می گردد. این بیماری منجر به ضعف ، خستگی ، تنگی نفس شدید ، بستریهای مکرر و کاهش طول عمر فرد مبتلا می گردد.
سرطان : بیش از ۴٠ عنصر سرطان زا در دود سیگار وجود دارد. احتمال سرطان ریه ٢٢ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری می باشد. طبق تحقیقات بیشماری که انجام شده است در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری، احتمال مبتلا شدن آنها به انواع سرطانهای دیگر مانند: زبان، دهان، غدد، بزاق و حلق (۶ تا ٢٧ برابر)، سرطان بینی (٢ مرتبه بیشتر)، گلو (١٢ مرتبه)، مری (٨ تا ١٠ برابر)، حنجره (١٠ تا ١٨ برابر)، معده (٢ تا ٣ برابر)، کلیه (۵ برابر)، آلت تناسلی مرد (٢ تا ٣ برابر)، لوزالمعده (٢ تا ۵ برابر) مقعد (۵ تا ۶ مرتبه) وجود دارد.
زخم معده : استعمال دخانيات مقاومت معده را در برابر باكتريها پايين ميآورد؛ همچنين باعث تضعيف معده در خنثي سازي اسيد معده و مقاومت در برابر آن بعد از غذا خوردن و بر جاي ماندن باقيمانده اسيد در معده و در نتيجه تخريب ديواره آن ميشود. زخم معده افراد سيگاري به سختي درمان ميشود و احتمالي بهبودي آن تا زماني كه فرد سيگاري اكثرا اندك است.
با برخی از فواید کوتاه مدت و و دراز مدت ترک سیگار آشنا شویم :
آغاز نرمال شدن تعداد ضربان قلب و فشار خون، که در زمان کشیدن سیگار بهطور غیرطبیعی بالا است. ظرف مدت چند ساعت، کاهش یافتن سطح مونوکسید خون آغاز میگردد. ظرف مدت چند ماه پس از ترک سیگار، میتوان انتظار داشت که عملکرد ریه به میزان قابلملاحظهای بهبود یابد. علاوه بر آن، کسانی که سیگار را ترک میکنند از حس بویایی بهتری برخوردار میشوند، و برای آنها طعم غذا بهتر خواهد شد. با ترک سیگار، خطر سرطان و دیگر بیماریها، مانند بیماری قلبی و COPD که در اثر کشیدن سیگار ایجاد میشود، کاسته میشود. احتمال مرگ مرتبط با کشیدن سیگار در افرادی که سیگار را ترک مینمایند، در هر سنی که باشند، کمتر از کسانی است که به کشیدن سیگار ادامه میدهند.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com