
بشر هر روز کارهای جدیدی را برای تقویت حافظه انجام می دهد و دانشمندان نیز مرتبا به اطلاعات تازه ای در رابطه با عملیاتی بودن این روش ها دست می یابند. حافظه پروسه پیچیده ای از فعالیت های متفاوت در مغز است. تردیدی نیست که استفاده از ابزارهای یادآوری به شما کمک خواهد کرد. مثلا تنظیم یک تقویم آنلاین که پیامهایی را برای یادآوری به تلفن همراه شما میفرستد، به شما کمک میکند هیچ یک از قرار ملاقاتها مهم خود را فراموش نکنید یا مثلا نوشتن لیست کارهای روزانه باعث میشود، هیچ کدام از کارهای مهمی که باید انجام دهید، از قلم نیفتند. امّا برای به خاطر سپردن اطلاعاتی که لازم است در حافظهی بلندمدت تان حک شود، چه کار میتوانید بکنید؟ برای به حافظه سپردن این اطلاعات باید کمی تلاش کنید. حتّی، شاید لازم باشد روش مطالعه و یادگیریتان را به کلی تغییر دهید، اما خوشبختانه راهکارهایی وجود دارند که میتوانید با انجام آنها بیشتر از قبل، حافظهتان را به کار بیندازید.
در اینجا با برخی از روش هایی مفید جهت تقویت حافظه بیشتر آشنا خواهیم شد :
انجام بازی هایی مفید : اکثر افراد می دانند که انجام بازی هایی مانند شطرنج و حل جداول به خصوص جدول های سودوکو تاثیر بسزایی در افزایش حافظه تان خواهند داشت. اما چون عموما وقت زیادی از افراد می گیرد افراد کمی راغب به انجام چنین فعالیت هایی برای تقویت حافظه شان هستند. اگر فرصت انجام چنین بازی هایی دارید حتما انجام دهید.
ورزش کردن : مطالعه روی مغز موش ها و انسان ها نشان داده است که تمرینات منظم می توانند بازیابی حافظه را بهبود ببخشند. ثابت شده است که تناسب اندام در افراد مسن به کند شدن روند کاهش حافظه کمک می کند آن هم بدون ورزش های ممتد و منظم. مطالعات نشان می دهند که ورزش منظم به طور خاص می تواند حافظه مکانی را بهبود ببخشد، بنابراین شاید برای همه ی انواع بازیابی های حافظه مفید نباشد. البته فواید ورزش بی شمار هستند، در مورد مغز اثبات شده است که ورزش منظم منجر به بهبود توانایی های شناختی در کنار حافظه می شود.
تغذیه ی مناسب : سعی کنید حتما صبحانه بخورید بخصوص در ساعات اولیه ی صبح و در آن از مواد مغذی استفاده کنید. خوردن مواد مختلف به فاصله های کم، استفاده زیاد از سردی جات مانند ماست ترش، دوغ، پنیر، گوشت گاو و… بر حافظه تاثیر منفی می گذارند. خواب مناسب، استراحت، تغذیه مناسب و منظم، مزاج مرتب، مطالعه در زمان مناسب ( نه بلافاصله بعد از صرف غذا ) خوردن مقدار مناسبی از خرما یا کشمش، عسل و گردو به همراه پنیر، آجیل به مقدار کم، تنفس عمیق در هوای سالم و ورزش صبحگاهی، استفاده از شیر یا شیر کاکائو در صورت امکان، استراحت نیم ساعته در نزدیکی ظهر، بیدار ماندن بعد از نماز صبح یا بعد از طلوع آفتاب، خودداری از خواب نزدیک غروب آفتاب موجب نشاط و فعالیت مغز و طبیعتا تقویت حافظه برای درس خواندن می شود. استفاده از مقدار کمی زنجبیل در غذاها ( به جای ادویه دیگر یا همراه آنها نیز مفید است. برای تقویت حافظه، مصرف آنتی اکسیدان ها (مثل میوه و سبزی ها) که از سلولهای بدن دفاع و آنها را تغذیه میکند، پیشنهاد می شود.
یادگیری یک مهارت جدید : بدیهی است که هرچه بیشتر از مغزتان کار بکشید، عملکرد مغز بهبود مییابد. مثلا یادگیری یک ساز جدید موجب خواهد شد در تبدیل اطلاعات دیداری (نت موسیقی) به یک کار عملی (نواختن ساز) مهارت بیشتری پیدا کنید. یا مثلا یادگیری یک زبان جدید، مغزتان را با طرز تفکری متفاوت مواجه خواهد کرد و ناگزیرتان میکند خودتان را به شیوهی دیگری ابراز کنید. حتی میتوانید یک قدمِ بلندتر بردارید و به یادگیری رقص اقدام کنید. مطالعات نشان داده است یادگیری رقص در سالخوردگان به پیشگیری از آلزایمر کمک میکند.
راه های تقویت حافظه در اسلام : اول از همه به سراغ توصیه های امامان برای تقویت حافظه می رویم که به جرات موثرترین راههاست. حضرت محمد (ص) در وصیتشان به امیرالمومنین علی (ع) بیان داشته اند:ای علی؛ خوردن کدو بر تو لازم است پس آن را فراوان استفاده کن، چرا که موجب افزایش حافظه می شود. پیامبر (ص) فرموده اند:کسی که کدو را با عدس بخورد، دلی نرم تر و حضور قلبی بیشتر را سر نماز خواهد داشت و از حضرت علی (ع) نقل گردیده که پیامبر (ص) از میان خورش ها و غذاها، کدو را بیشتر می پسندیدند و به زبان امروزی کدو توصیه ای برای تقویت حافظه و افزایش تمرکز توصیه می شود. امام صادق (ع) در رابطه با تقویت حافظه می فرماید:کدو برای درد قولنج بسیار مفید می باشد و حافظه را تقویت می کند. امام کاظم (ع) برای تقویت حافظه می فرمایند :همانا خوردن کدو موجب افزایش عقل می گردد.
استرس تان را کاهش دهید : استرس مزمن، تاثیرات بدی بر مغز دارد. استرس به مرور زمان، سلول های مغز را نابود می کند، به هیپوکامپوس آسیب می زند و منجر به از دست دادن حافظه می شود. مدیریت و کنترل استرس می تواند یکی از بهترین راههای مراقبت از حافظه باشد. مدیتیشن و گوش دادن به موسیقی نیز می تواند استراتژی موثری برای تسکین استرس و جلوگیری از زوال عقل در سنین بالاتر باشد. در مطالعه ای، مدیتیشن و گوش دادن به موسیقی طی یک دوره ی ۳ ماهه باعث بهبود چشمگیری در عملکرد حافظه ی ذهن گرا و عملکرد ادراکی عینی ایجاد کرده بود. تنها ۲۵ دقیقه تمرین ذهن آگاهی و مدیتیشن و یوگا در روز، تاثیر مثبتی بر خلق و خو و عملکرد مغز و توانایی های ادراکی دارد.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com