کبد چرب در پزشکی حالتی برگشت‌پذیر از تجمع واکوئول‌های چربی در سلول‌های کبدی است که با التهاب کبد مشخص می‌شود. این حالت ممکن است در افرادی که الکل مصرف می‌کنند ایجاد شود، ولی در ایران این بیماری علل دیگر دارد و «کبد چرب غیرالکلی» نامیده می‌شود. فرم غیرالکلی این بیماری در تعدادی از اختلالات بالینی مانند دیابت، چاقی و سوء تغذیه رخ می‌دهد. وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است. عواملی چون کاهش ناگهانی وزن، سوءتغذیه و تغذیه وریدی ممکن است باعث تغییر متابولیسم بدن و ابتلا به این بیماری شوند. هم‌چنین احتمال بروز آن در افراد میان‌سال و کسانی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند بیشتر است. چنین آدم‌هایی اغلب کلسترول بالا و دیابت نیز دارند. حتی انجام بعضی جراحی‌های شکم ازجمله برداشتن کیسه صفرا، قسمتی از روده یا معده، جراحی لوزالمعده و مصرف بعضی داروهای خاص ازجمله هورمون استروژن و کورتون‌ها نیز از علل زمینه‌ساز کبد چرب محسوب می‌شود. از مصرف روغن صنعتی و نباتی به‌شدت پرهیز کنید و به‌جای آن از روغن‌های طبیعی مانند زیتون، کنجد، روغن ارده کنجد، دنبه یا پیه قلوه‌گاه گاو مصرف کنید. از مصرف آب سرد و نوشیدنی سرد و گازدار بپرهیزید مخصوصاً بعد از ورزش و تعریق شدید و نیز ناشتا قبل از غذا و حین غذا و بعد از غذا تا یک ساعت نباید آب بخورید. برای کاهش عطش، و عدم‌تمایل به آب سرد، عرق کاسنی یا عرق شاتره یا عرق خارشتر یا عرق بید و نیز لیمو، آبلیمو، میوه و سبزیجات ترش و گس مانند خیار، کاهو، هویج، سیب ترش، هندوانه، طالبی، کیوی، انار ترش، زرشک، سماق بیشتر میل کنید. از غذاهای سرخ‌کردنی، تف‌دادنی، بودادنی، سیر داغ، پیازداغ، تنقلات شور و غذاهای نمک‌سود مانند ماهی‌شور، چیپس، پفک، یخمک، ترشیجات و سس بپرهیزید. گوشتها را آب‌پز و یا کباب میل کنید. یک نوع از این بیماری به نام کبد چرب بارداری معروف است هرچند این نوع از کبد چرب خیلی نادر بوده، با اینحال جمع شدن چربی در هنگام بارداری می‌تواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد. این بیماری می‌تواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید و یا خونریزی شود. هرچند دلیل این بیماری کاملا شناخته نشده اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوران در ارتباط است. علایم این بیماری در سه ماه سوم رخ داده و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی گردد. زنان باردار باید آزمایش های لازم را برای اطلاع از این بیماری انجام دهند، اکثر زنان پس از زایمان شروع به بهبود می‌نمایند.
حال نکاتی در مورد راه های درمان کبد چرب بیاموزیم :
با کاهش وزن یا تغییر در شیوه زندگی، اصلاح رژیم غذایی، قطع مصرف مشروبات الکلی، کنترل دقیق قند خون با کمک پزشک می‌توان در جهت درمان این بیماری نتیجه مطلوبی را به دست آورد. در برخی موارد جهت کنترل این بیماری با توجه به شدت عارضه، از دارو استفاده می‌شود. داروهایی نظیر اورزوداکسی کولیک اسید، ویتامین E و متفورمین نیز در درمان آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته ذکر این نکته ضروری است که علی‌رغم تجویز دارو، هنوز هم کاهش وزن و تغییر در شیوه زندگی از ارکان اصلی درمان بیماری کبد چرب به شمار می‌روند. درمان فوری کبد چرب با روش های طبیعی و استفاده از میوه ها مزایایی نسبت به مصرف داروها دارد که اصلی ترین آنها تقوی سیستم ایمنی بدن و افزایش مقاومت در برابر بیماری هاست. از آنجا که بیماری کبدچرب از جمله بیماری های خاموش و بی نشانه است، پیشگیری از ابتلا به آن از جمله اولویت ها قرار می گیرد، زیرا این بیماری معمولا زمانی خود را نمایان می کند که ذرات چربی بخش زیادی از سلول های کبدی را به خود درگیر کرده اند. هرچند اثر هیچ یک از روش های طب جایگزین برای درمان کبد چرب اثبات نشده‌اند، اما ترکیبات طبیعی می‌توانند در درمان کبد چرب مفید باشند، یکی از این مکمل ها شامل :
ویتامین E. از نظر تئوری ویتامین ای و سایر انواع ویتامین های آنتی اکسیدان می توانند به سلامت کبد کمک نمایند. از آنجا که ویتامین e می‌تواند خطراتی از جمله افزایش خطر مرگ در مردان و یاافزایش خطر سرطان پروستات دارد، برای مصرف این ویتامین و میزان مصرف آن بایستی با پزشک مشورت نمایید.
اگر کبد چرب الکلی دارید و بسیار زیاد می‌نوشید، ترک آن مهم‌ترین کاری است که میتوانید انجام دهید. درباره‌ی نحوه‌ی کمک گرفتن برای ترک با پزشک‌تان صحبت کنید. اگر نوشیدن را متوقف نکنید ممکن است دچار شرایط پیچیده‌ای مانند هپاتیت الکلی یا سیروز شوید. حتی اگر مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی هستید، اجتناب از نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند مفید باشد. اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، هر کاری میتوانید بکنید تا به‌تدریج – نه بیشتر از نیم کیلو تا یک کیلو در هفته- وزن‌تان را کم کنید. یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم می‌تواند خطر ابتلا به کبد چرب را کاهش دهد.اگر شما چاق هستید و یا اضافه وزن دارید کاهش وزن به ما کمک می‌نماید. اگر وزن مناسبی دارید برای حفظ وزن و تناسب اندام خود و جلوگیری از چاقی اقدام نمایید.ورزش در بیشتر روز های هفته کمک کننده است، البته اگر مدتهاست ورزش نکرده‌اید، پیش از ورزش با پزشک مشورت نمایید.فوق‌تخصص گوارش و کبد با اشاره به این که بیماری کبد چرب زمانی رخ می‌دهد که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل شود و چربی در بافت‌های کبد تجمع پیدا کند، می‌گوید: افزایش توده چربی بدن و چاقی به واسطه افزایش ورود اسید‌های چرب آزاد به کبد به افزایش تجمع تری‌گلیسرید در کبد و ابتلا به کبد چرب منجر می‌شود. جالب آن که مهم‌ترین علت مرگ و میر در بیماران مبتلا به کبد چرب، بیماری‌های قلبی و عروقی است. به علاوه این بیماری در مردان با عوارض بیشتری همراه است. البته ابتلا به این بیماری در بیشتر کشورهای دنیا بر اثر مصرف زیاد الکل رخ می‌دهد، اما در ایران این بیماری معمولا به علل دیگر اتفاق می‌افتد و کبد چرب غیرالکلی نامیده می‌شود.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com
