شکلات تلخ که به نام شکلات سیاه هم شناخته میشود، با اضافه کردن شکر و چربی به کاکائو ساخته میشود. این نوع از شکلات هیچ شیری ندارد یا لااقل بسیار کمتر از شکلات شیری دارد. هیچ تعریف دقیقی از شکلات سیاه وجود ندارد. شکلات سیاه یا همانطور که گفته شده، ساخته میشود یا اینکه پس از پخته شدن به صورت شکلاتهای قطعهای درمیآید که درصد بسیار زیادی در حدود ۷۰ تا ۹۹ درصد کاکائو دارد. ولی امروزه به علت استفاده های فراوانی که از دانه های آن به عمل می آید در اغلب نواحی مستعد دنیا پرورش می یابد، طول ساقه آن در محصول پرورش یافته به ارتفاع ۵ الی ۶ متر و در انواع وحشی به ۱۰ الی ۱۲ متر می رسد. کاکائو دارای برگهای بزرگ ، منفرد ، با دمبرگ کوتاه ، بی کرک ، شفاف و شامل دو زائده زیر برگ می باشد. گلهای آن کوچک به رنگ مایل به قرمز فاقد بو و مجتمع به صورت دسته هائی ۶ الی ۷ تایی است که بر روی تنه درخت یا شاخه های مسن و همچنین شاخه های جوان ظاهر می گردند. گیاه کاکائو دارای غلافی است که دانههای کاکائو در داخل آن قرار میگیرند.این دانهها پس از به عمل آمدن به دو بخش مجزا تقسیم میشوند. بخش اول ماده سفیدرنگ چربی است که کره کاکائو نام دارد.بخش دوم هم ماده سیاهرنگی هست که کاکائو نام دارد.با اینکه شکلات بسیار خوشمزه است و هرکسی دوست دارد آن را بخورد ولی شکلات باعث ایجاد استرس می شود و از نظر روانشناسی آثار منفی بر روان انسان می گذارد و حتی اعصاب برخی از انسانها را به هم می ریزد و یکی از فاکتورهای مهم در بوجود آمدن استرس خوردن شکلات است.
شکلات هم مانند بسیاری از مواد غذایی هم دارای یک سری مزایا و هم دارای یک سری معایب است، در اینجا می خواهیم با برخی از موارد احتیاط که باید در مصرف شکلات در نظر داشت، آشنا شویم :
در افراد مبتلا به آلرژیهای غذائی، شکلاتهای تلخ بهدلیل داشتن میزان زیاد مادهٔ خشک ممکن است آلرژی آنها را تشدید کند. همچنین این شکلاتها در افرادیکه مبتلا به عارضهٔ کهیر هستند، ممکن است موجب تشدید بیماری شود.
مصرف شکلات برای افرادی که مشکل ریفلاکس (بازگشت غذا از معده به مری دارند) و حس ترش کردن به آنها دست می دهد، خوب نیست چرا که سبب باز شدن دریچه یا اسفنکتر بین مری و معده شده و ریفلاکس را به شدت تشدید می کند. از این رو، مصرف آن به افرادی که مشکل معده دارند، توصیه نمی شود. مشکل دیگر مصرف زیاد این نوشیدنی بالاخص نوع غلیظ آن است که باعث یبوست میشود؛ به خصوص اگر مصرف میوه و سبزی نیز ناکافی باشد.
با توجه به اینکه شکلات یکی از موادی است که نسبت آرژینین به لیزین در آن زیاد است، به افرادیکه زمینهٔ تبخال زدن دارند توصیه میشود کمتر شکلات مصرف کنند و با توجه به اینکه درصد مادهٔ خشک شکلات تلخ زیاد است در افراد مبتلا به این عارضه، محدودیت مصرف این نوع شکلات باید بیشتر رعایت شود. بررسیهای بلندمدت نشان میدهند که مصرف این نوع شکلات بهدلیل داشتن کافئین زیاد در زنان مبتلا به بیماری فیبروکیستیک پستان باعث تشدید عوارض بیماری میشود.
شکلات، یکی از مواد غذایی خاص برای مغز است. آنتیاکسیدانها، مواد معدنی، ویتامینها،اسیدهای چرب و دیگر عناصر ارزشمند تغذیهای موجود در شکلات،مغز و سیستم عصبی را تغذیه میکنند و با قرار گرفتن در کنار ترکیبات شیمیایی مغز،کارهای مختلفی انجام میدهند: تغییر تعادل شیمیایی مغز، تنظیم خلقوخو و عملکردهای مختلف مغز. کافئین و تئوفیلین Theophylline هم ترکیبات ویژهای در شکلات هستند که اثرات مثبت و مستقیمی ,برای سیستم عصبی دارند. با این حال، علیرغم اثرگذاری شکلات در راستای افزایش هوشیاری،این ماده خوراکی میتواند اثرات جانبی خاصی هم داشته باشد. بهعنوان مثال، خوردن شکلات در ساعات شب یا زیادهروی در مصرف آن بهطور کلی،میتواند باعث ابتلا به بیخوابی و آشفتگی ذهنی شود.تئوفیلین موجود در شکلات هم سیستم عصبی مرکزی,و سیستم قلبی-عروقی را تحریک میکند و باعث به وجود آمدن عارضههایی مانند سردرد،تحریکپذیری عصبی، حالت تهوع، سبکی سر و خصوصا بیخوابی میشود.
مصرف بی رویه کاکائو موجب تکرر ادرار ،کک و مک، زیاد شدن اسید اوریک خون ، یبوست ، تپش قلب ، بی خوابی ، کهیر ، ناراحتی کبد و اعصاب می گردد.
شکلات، خصوصا اگر درصد شکلات خالصش بسیار بالا باشد، هم سیستم عصبی و هم دستگاه قلبی-عروقی را تحریک میکند و باعث شکلگیری آریتمی قلبی یا ضربان نامنظم قلب میشود. کافئین، تئوفیلین و تئوبرومین موجود در شکلات هم باعث شکلگیری آریتمی میشوند. علاوه بر تغییر دادن ضربان طبیعی قلب، شانس به وجود آمدن حالتهایی مانند لرزش دست، بیخوابی و اضطراب کاذب هم وجود دارد.
خوردن شکلات برای بعضی از افراد باعث شکلگیری آکنه یا تشدید آکنههای قبلی میشود. با این حال، مطالعات مختلف تا کنون محرکهای متفاوتی را مطرح کردهاند. بنابراین، محققان نمیتوانند با قطعیت بگویند که ترکیباتی مانند شکلات مستقیما مسئولیت شکلگیری آکنهها را بر عهده دارند.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com