نوزادی که تازه به جمع خانواده اضافه شده است در طی چند ماه اول زندگی اکثر ساعات شبانه روز را می خوابد و نیازمند مراقبت و نگهداری در زمان خواب است.یکی از مشکلات بسیار ناگوار که طی چهار ماه اول، زندگی نوزاد را تهدید می کند، خطر خفگی می باشد که منجر به فوت نوزاد می شود. طرز قرار گرفتن مناسب نوزاد در رختخواب و فراهم آوردن شرایط مناسب برای نفس کشیدن و تهویه هوای اتاق نوزاد از شرایط مهمی است که باید هنگام خواب نوزادان در نظر گرفته شود. یکی از بهترین کارهایی که میتوانید در کنار محبت کردن به کودک برای او انجام دهید این است که شرایط و محیط خانه و به خصوص اتاقش را برای او ایمن نگه دارید تا موارد مربوط به بهداشت و سلامت مناسب کودکتان مهیا باشد. هتر است کودک را عادت دهيد به جهات مختلف خوابانده شود چون استخوانهاي جمجمه نرم است، به خصوص اگر نوزاد نارس باشد. اگر هميشه يک طرف بخوابد، بعد از مدتي عضلات او به همان حالت عادت کرده و حالت شل يا سفت پيدا ميکنند. فشار روي يک نقطه سر کمي استخوان را صافتر ميکند.
محققان معتقدند که نوزاد تازه به دنیا آمده باید در اتاق پدر و مادر و در نزدیکی تخت آنها بخوابد، اما نه کنار پدر و مادر. این کار سبب می شود تا به محض گرسنگی نوزاد، مادر به راحتی او را شیر دهد، زیرا در ماه های اول، نوزاد چندین بار در طی شب بیدار می شود و تقاضای شیر می کند. یک پژوهش جدید نشان داده است کودکان باید حداقل تا سه سالگی در کنار مادر خود بخوابند، زیرا این امر به سود قلب کودکان است و بر رشد عقلی آنها نیز تأثیر می گذارد، تختی که کودک بر روی آن می خوابد، باید بسیار ایمن باشد و طوری ساخته شده باشد که در صورت غلتیدن نوزاد (البته در ماه های بالاتر) خطری او را تهدید نکند و از تخت به پایین نیفتد. نوزاد، مادر خود را حس کرده و از کنار او بودن احساس امنیت و آرامش می کند. نوزادان زیاد چرت میزنند و معمولا هم این اتفاق خیلی سریع میافتد. سعی کنید نگذارید چرت زدنشان روی ننو یا داخل صندلی ماشین اتفاق بیفتد چون این شرایط هم باعث میشوند بچه در صورتی راحت بخوابد که در حال حرکت یا تکان خوردن باشد.
حال در مورد چند نکته مهم برای خوابیدن کودک بیشتر آشنا شویم :
نکاتی در مورد درجه حرارت و دما : قاعدۀ کلی این است که دمای اتاق را در حدی نگه دارید که بزرگسالی با لباسهای سبک در آن احساس راحتی کند. در واقع اگر اتاق برای شما خیلی سرد است برای کودکتان هم سرد خواهد بود و اگر اتاق برای شما خیلی گرم است برای کودکتان هم گرم خواهد بود. بسیاری از کارشناسان توصیه میکنند دمای اتاقی که کودک در آن است، بین ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتیگراد نگه داشته شود. روی دیوار اتاق نوزاد یک دماسنج نصب کنیم تا در طول مدت خواب، دمای اتاق او را کنترل کنیم و اگر هوا خیلی گرم شده و بدن نوزاد عرق کرده است، دما را کمتر کنیم و اگر هوای اتاق سرد شده و نوزاد سردش شده است، دما را افزایش دهیم. اگر نسبت به تنظیم دمای اتاق نوزاد بی توجه باشیم، نوزاد بیمار خواهد شد (مثل سرماخوردگی در زمستان یا گرمازدگی در تابستان). هرگز روی صورت نوزاد خود را با پتوی کلفت در طول خواب نپوشانید، زیرا احتمال دارد که پتو روی صورت او قرار بگیرد و او را خفه کند. سعی کنید برای نوزاد تازه به دنیا آمده از پتویی که پوشیده می شود (مثل قنداق فرنگی) و مانند لباس سرهمی تمام بدن او را فرا می گیرد استفاده کنید که ایمنی بیشتری دارد.
استفاده از پستانک در زمان خواب: مطالعات نشان می دهد استفاده از پستانک در هنگام خواب باعث کاهش احتمال سندروم مرگ ناگهی می شود. اما نوزاد را مجبور به استفاده از آن نکنید. اگر به نوزاد شیر می دهید تا زمان مناسب استفاده از پستانک که سه یا چهار هفتگی نوزاد است، صبر کنید.
میزان رطوبت : سطح رطوبت پایین میتواند منجر به زخم شدن بینی، گلودرد، پوست خشک و مشکلات تنفسی و در مجموع احساس ناراحتی در کودک شود. سطح رطوبت بالا نیز میتواند باعث رشد باکتریهای مضر، غبار و کپک شود که میتوانند به آلرژی در کودک منجر شود. کارشناسان توصیه میکنند که سطح رطوبت داخل خانهها بهتر است بین ۳۰ تا ۵۰ درصد باشد.
همیشه قبل از خواب شیر ندهید : شیر دادن به نوزاد بلافاصله قبل از اینکه به خواب بروند خیلی طبیعی به نظر میرسد اما بهتر است این کار را همیشه انجام ندهید چون فرزندتان عادت میکند تا شیر نخورده به خواب نرود. بعد هم هر بار که نیمه شب از خواب بپرد تا به او شیر ندهید خوابش نمیبرد. سعی کنید بین زمان شیر دادن و خواباندن فرزندتان کمی فاصله بیندازید.
استفاده از نور مناسب : والدین معمولاً دوست دارند اتاق کودکشان شاد و پرنور باشد. نور زیاد میتواند در چرتهای روزانۀ کودک تداخل ایجاد کند، ولی از سوی دیگر و در مورد کودکان هم مثل بزرگسالان، نور باعث تنظیم ساعت درونی بدن میشود. پس میتوانید تا زمانی که ساعت درونی بدن کودک تنظیم میشود، یعنی در حوالی شش هفتگی، در طول روز اتاق کودک را روشن نگه دارید و پس از آن نیز میتوانید در طول چرتهای روزانه کمی نور اتاق را کمتر کنید.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com