آسم از واژهی یونانی «آسما» بهمعنای «نفسنفس زدن» گرفته شده است. این بیماری همانطور که از نامش پیداست، در تنفس فرد اختلال ایجاد میکند. بهنظر میرسد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باعث بروز این بیماری میشوند. آسم در برخی افراد خفیف است و در برخی شدت بیشتری دارد. آسم یکی از شایع ترین بیماری های ریوی در جهان است و طبق آمارها حدود ۳۰۰ میلیون نفر از حدود یک و نیم میلیارد بیمار مبتلا به بیماری های مزمن ریوی به آسم دچارند. اگرچه درمورد این که آلودگی هوا عامل اولیه ایجاد آسم باشد تردید وجود دارد، اما ترکیباتی همچون دیاکسیدگوگرد، اکسید نیتروژن و اوزون از عوامل شناخته شده تحریک حملات آسم است. سیگار کشیدن نزدیکان همچون پدر و مادر نیز از عوامل شناختهشده ابتلا به آسم محسوب میشود.
در اینجا با انواع آسم و برخی از عوامل ایجاد این بیماری بیشتر و بهتر آشنا شویم :
آسم را از بعدی می توان به دو دسته تقسیم کرد که عبارتند از، آسم آلرژیک (بیرونی) و غیرآلرژیک (درونی)
آسم بیرونی یا آلرژیک شایعتر است و معمولا در دوران کودکی ایجاد میشود. تقریبا ۷۰ تا ۸۰ درصد از کودکان مبتلا به آسم، آلرژیهای مستند (documented allergies) نیز دارند. در این موارد معمولا سابقهی خانوادگی آلرژی وجود دارد. همچنین در اغلب اوقات سایر بیماریهای آلرژیک مانند آلرژیهای بینی یا اگزما نیز دیده میشود. آسم آلرژیک معمولا در اوایل بزرگسالی رو به بهبودی میرود. بااینحال در بسیاری از موارد، این آسم مجددا ظاهر میشود. آسم درونی نمونهای از تمام موارد را در خود دارد، معمولا بعد از ۳۰ سالگی ایجاد میشود و عموما به آلرژی مربوط نیست. زنان بیشتر از مردان به این نوع آسم دچار میشوند و بسیاری از موارد آن پس از عفونت دستگاه تنفسی ظاهر میشود. بهنظر میرسد چاقی نیز یک عامل خطر برای ابتلا به این نوع آسم است. درمان آسم درونی دشوار است، علائم آن اغلب مزمن است و در تمام طول سال وجود دارد. حال به توضیح مختصری در خصوص برخی از عوامل آن می پردازیم :
التهاب : در بیماری آسم، دیواره های درونی مجاری هوایی ملتهب می شود. این التهاب باعث می شود راه های هوایی به محرک ها و شروع کننده های بیماری آسم شدیدا حساس و تحریک پذیر شوند. التهاب، مجاری هوایی را نیز باریک می کند. پس عبور جریان هوا از راه های هوایی سخت تر خواهد شد. بنابراین نفس کشیدن فرد بیش از پیش با مشکل مواجه خواهد شد.
سن و جنس : شیوع آسم در کودکان بیشتر از بزرگسالان است و البته قدرت بهبودی بیماران در سنین پایین بیشتر از بالغین خواهد بود. در بین دو جنس نیز خطر ابتلا به آسم در پسران بیشتر از دختران است. اما در خصوص ابتلا به آسم در دوران بزرگسالی، مردها و زن ها در خطر یکسانی قرار دارند.
عوامل محیطی : بیکی از عواملی که باعث بروز آسم می شود عوامل محیطی است که در بین عوامل محیطی استرس و اضطراب اصلی ترین عامل به وجود آورنده حملات آسم می باشد، اضطراب حالت هیجانی نامطلوبی است که معمولا با احساس دردناک و طولانی بیم و نگرانی همراه باشد البته سطح معینی از اضطراب نه فقط برای رویارویی با خطر، برنامه ریزی کردن، مطالعه، هوشیار بودن در هنگام امتحان و … ضروری است بلکه باید توجه داشت که ترس و اضطراب به صورت محدود می تواند بسیار مفید و لذت بخش باشد به هر حال در ورای این سطح معین، اضطراب به صورت عامل و مسئول تخریب موقعیت ها و نیز ایجاد حرکات و رفتارهای غیر انطباقی در می آید و مشکلاتی در تمرکز و حافظه به بار می آورد.
سیگار کشیدن : دود سیگار مجاری هوایی را تحریک می کند و سیگاری ها در خطر بیشتری برای ابتلا به آسم قرار دارند. افرادی که مادران آنها در دوران بارداری سیگار می کشیده اند، در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار خواهند داشت و یا مواجهه با دود سیگار افراد دیگر نیز خطر ابتلا به آسم را زیاد می کند.
چاقی : در بین کودکان و نیز در بین بالغین، افراد دارای اضافه وزن در خطر بیشتری برای ابتلا به آسم قرار دارند. اگرچه علت واقعی این ارتباط هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما محققان بر این باور اند که چاقی و اضافه وزن با افزایش التهاب در بدن، استعداد فرد برای ابتلا به اینگونه بیماری ها را افزایش خواهد داد.
منبع و ماخذ : pishro-teb.com